- Emeklilerin günümüz şartlarında hesaplı ev alabilmesi mümkün müdür
- Türkiye’de emeklilikte rahat yaşanabilecek yerler
- 2022 yılında emeklilikte nereden ve ne kadara ev alınabilir
Emekli oldunuz. Yaşadığınız şehirden, ya da belki de bir sayfiyeden ev almaya karar verdiniz. Belki biraz birikmiş paranız var. Üzerine de kredi çekeceksiniz, belki de geçim derdiyle hiç birikim yapamadınız. Bu yazıda bütçenize uygun ev almak için yardımcı bilgiler ve Türkiye’de ev alabileceğiniz, yaşamın daha ucuz ve kolay olabileceği, sağlık hizmetlerine kolay ulaşabileceğiniz bazı bölgelerden örnekler bulacaksınız.
Elbette ki ülkemizin doğudan batıya kuzeyden güneye her bölgesini her şehrini burada ele almak mümkün değil. Bu yazıda bütçeye uygun küçük şehirler ve kasabalar var. Her internet sitesinde değinilen ve artık turistik hale gelen ve son derece pahalı olan beldelerimizi bu yazının dışında bırakıyorum. Birbirinden güzel köylerimizi de yazmaya maalesef sayfalar yetmez. Araştırmalarınıza başlarken size rehber olabilecek bazı ipuçlarını da aşağıda bulabilirsiniz.
Jantanee Phoolmas / Getty ImagesEv alırken nelere dikkat etmeli
Hastane, market, postane, eczane gibi ihtiyaçlarınız için yürüyerek ulaşım sağlayabileceğiniz merkezi bir semtte ev almanız sizin yararınıza olacaktır. Evin güneye bakması, kışın ısınması, yalıtımının, çatı katı ise çatısının sağlam olması ve binanın depreme dayanıklı olması dikkat etmeniz gereken en önemli yapısal özelliklerdir.
Evin tapu siciline muhakkak bakılmalıdır. Evi satan kişinin ismi tapudaki ile aynı mıdır, ev üzerinde herhangi bir haciz, ipotek vs. var mıdır öğrenmek gerekir. Yeni yapılmış bir bina alıyorsanız, kat planlarına bakın. Bina eskiyse kentsel dönüşüm alanında mıdır muhakkak sorgulayın çünkü aldığınızda yıkılması durumuyla karşılaşabilirsiniz. Eğer içinde daha önceden kiracı oturuyorsa doğalgaz, elektrik su vs. gibi bir borcun olup olmadığından de emin olunmalıdır.
Bütçem ev almaya yetmiyor ne yapayım?
İş hayatınızda çalışıp didindiniz ama koşuşturmacalar, hayat telaşı yüzünden kenara üç-beş kuruş da koyamadınız. Ya da bir miktar birikiminiz var ama ev almaya yetmiyor. Yalnız değilsiniz. Günümüzün zor ekonomik koşullarında, TL’nin hızla değer kaybettiği şu günlerde emeklilerin alım güçleri de giderek düşüyor. Ülkemizde emekli olup hem birikimi olan hem de ev alabilecek durumda olmak neredeyse imkânsız gibi. Yine de ümitsizliğe kapılmamak gerekiyor çünkü hala sizi ev sahibi yapacak bazı seçenekler mevcut.
Devlet destekli konut mevduat hesabı
Hemen ev almayı düşünmüyorum, daha emekliliğime zaman var diyorsanız ve henüz birikmiş paranız yoksa, devlet destekli bir birikim hesabı açmak ev almanıza yardımcı olabilir. Eğer başka bir eviniz, bir konut tapunuz yoksa, tek bir bankada konut hesabı açtırmanız şartıyla ve bu hesapta belli oranlarda birikim yaptığınız takdirde devlet hesaplarınıza katkı payı yatırıyor. Devlet, en az 3 yıl birikim yapmanız şartıyla alacağınız konutlara %15 %18 ve %20’ye varan katkı payı veriyor. Aydan aya (ya da üç ayda bir ödeme olacak şekilde) bankaya düzenli ödeme talimatı vermeniz yeterli. Yatırmanız gereken aylık miktar yaklaşık 707 TL’den başlıyor. 3 sene sonunda devletin size vereceği katkı payı eğer 60 ay ve üzeri birikim yaptıysanız birikim tutarının %20’si oranında olacaktır.1
TOKI
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, konut edinme imkânı bulunmayan orta ve alt gelir grubu ve yoksul vatandaşların konut ihtiyacını karşılamak ve şehirlerimizin kentsel dönüşümüne yardımcı olmak amacıyla kurulmuştur. TOKI binaları çok katlı, apartman tipindedir ve fiyatları da bulunduğu şehir, proje büyüklüğü, evin bulunduğu kat vb. özelliklere göre değişkenlik gösterir. Bu evler aynı semtlerdeki muadilleriyle kıyaslandığında hem kredi hem de fiyat olarak avantajlıdır. TOKİ’nin şu anda 40 ilde 129 konut projesi vardır. Projelerle ve satışlarla ilgili bilgiler TOKİ’nin internet sitesinde ilan edilmektedir.2
Emeklilik İhtiyaç Kredisi
Emeklilerin düzenli ve sabit geliri olduğu için onlara kredi veren bankalar mevcut. Hatta zaman zaman kampanyalarıyla faizsiz kredi imkânı da sunmaktadırlar. Kredilerin miktarı alınan maaşa göre hesaplanır. Eğer ev alabilmek için eksik kalan bir meblağ varsa ya da evin içine masraf yapacak paranız kalmadıysa, aylık yaklaşık %1,55 faiz oranıyla kredi çekerek elde edeceğiniz toplu parayla yeni evinize biraz yatırım da yapmış olursunuz.3 Halkbank, Ziraat Bankası, Vakıf Bank, Denizbank, Kuveyt Türk, ING Bank, İş Bankası, Aktif Bank, Akbank, TEB, Al Baraka Türk, QNB Finansbank’tan alabilirsiniz.4 Bu düşük meblağlı ihtiyaç kredilerini almak için başka bankalara kredi borcunuzun olmaması ve banka nezdindeki kredi notunun yüksek olması gerekir.
Ağaç ya da prefabrik evler
Standart betonarme evlerden farklı olarak son zamanlarda hem hesaplı olması nedeniyle hem de daha pratik bir yasam sunması açısından yeni bir ev tipi ilgi çekmeye başladı. Ağaç evler ya da prefabrik şekilde yapılan karavan stilinde, araçla çekilmeye uygun, istenildiğinde başka yere kolayca taşınabilecek tipte prefabrik küçük metrekareli evler. Bu evlerin özelliği çok kısa sürede inşa edilmelerii, malzeme olarak depreme dayanıklı olmaları ve diğer evlere nazaran oldukça ucuza mal edilebilmeleri. Farklı modellerden, metrekarelerden seçim yapmanız mümkün. Ev sahibi olarak Tapu, elektrik ve mekanik tesisat, çevre ve peyzaj ve belediyenin istediği projeler hariç diğer tüm işlemler firmalar tarafından hallediliyor. Araziyi bulmak da elbette sizin sorumluluğunuzda. 5 Daha önce hiç duymadıysanız bu evlerle ilgili bilgiyi buradan ya da şuradan alabilirsiniz.6
Emeklilikte yasamaya uygun, hesaplı yerler
Çanakkale
Çanakkale Türkiye’nin kuzey batısında bir liman şehri. Türkiye tarihi açısından çok zengin. Emeklilerin tercih ettiği ve yaşamın diğer büyük şehirlere oranla daha ucuz olduğu bir şehir. Kışları rüzgârı ve yağmuru bazen can sıkıcı olabiliyor ama diğer mevsimler güzel geçiyor. insan ilişkileri sıcak ve kalabalığı, gürültüsü yok. 2021 yılı rakamlarına göre Çanakkale genelinde 2 oda 1 salon bir evin ortalama fiyatı 360.000TL ile 600.000 TL arasında değişiyor.7
Amasya
Amasya Orta Karadeniz bölgesinde ve 250-300.000TL’ye rahatlıkla ev alabileceğiniz şehirlerimizden birisi. Samsun’a 125 Km uzaklıkta. Şehzadeler şehri olarak da bilinir. Hititlerden Osmanlılara birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış önemli bir tarihe sahip. Millî Mücadelenin temellerinin atıldığı şehirdir Amasya. Konakları, müzeleri, kaya mezarlarıyla adeta geçmişe bir yolculuğa çıkartır sizi. Vadide kaldığı için havası ılıktır. Kışı soğuk geçmez. Şehir içi ulaşım sorunu yoktur. Burada bol bol yürüyerek sağlıklı, huzurlu ve sakin bir emeklilik geçirebilirsiniz.
Bursa/Gemlik
Bursa’nın ilçesidir. 35 civarında mahallesi vardır. Bursa’ya yakın olması nedeniyle tercih edilen ve yaşamın ucuz olduğu ilçelerimizden birisidir. Gemlik nüfusunun %35’i emekli kesimdir. Bölge 1. Derece deprem bölgesidir ve son yıllarda deprem tehlikesi nedeniyle kentsel dönüşüme girmiştir. Bu nedenle evlerde fiyatlar avantajlıdır. Ancak ev alırken muhakkak depreme dayanıklılık, malzeme kalitesi gibi durumların ciddi anlamda bir bilirkişiye kontrol ettirilmesi gerekir. Depreme dayanıklı olarak yapılan yeni evlere bakmakta fayda vardır. Standart bir dairenin Gemlik genelinde ortalama fiyatı 315.661 TL civarındadır.8
Balıkesir/Erdek
Balıkesir son yıllarda oldukça revaçta. O nedenle ev fiyatları hızla artıyor. 400.000 ile 600.000 arasında değişen fiyatlarda 3+1 ferah evler bulmak mümkün. Mavi bayraklı plajları, doğası, termalleri ve sessiz, sakin gecen kışlarıyla emekliler için bulunmaz bir nimet. Buralara gelmişken Kapıdağ yarımadasındaki Erdek’e bağlı küçük köyleri de şöyle bir gözden geçirmenizi tavsiye ediyorum.
Sinop
İstanbul’a 730 km uzakta olan Sinop, Türkiye’nin en kuzey noktasıdır. 9 ilçesi ve 50 mahallesi vardır. Karadeniz’in en temiz ve güzel denizine sahiptir. Sinop merkezde sahil boyunca yürüyüş yapan bir sürü insan gözünüze çarpar. Sakin, gürültüden uzak bir yaşam için idealdir. Trafik gürültüsü, karmaşası göremezsiniz hiçbir yerde. Sinop son yıllarda doğal güzelliklerini görmeye gelen birçok turisti de ağırlamaya başladı. Yeşili bol, insanları güzel ve hala havası temizken yerleşmeye değer. Ev fiyatları son yıllarda artış gösteriyor ancak 2022 yılı itibarıyla Sinop’un çeşitli bölgelerinde 300.000-600.000 TL arasında ev satın almak mümkün.
Ordu/Ünye
Ünye Ordu ilinin en büyük ilçesidir. Yıllık ortalama sıcaklık 14.4 derecedir. Ulaşım kolaydır Mesire alanları, ormanları, akarsu ve denizi ile emekliler için çok caziptir. 3+1 daireler 300-400 bin TL civarında. Gezilecek, görülecek çarşıları, tarihi yerleri, bol bol deniz ürünleri var. Hiçbir şey yapmasanız bile bir yürüyüş yapıp deniz havası almanız yeter.9
Eskişehir
Kışın soğuk olmasına aldırmam diyorsanız ve sayfiye yeri değil de yine bir şehir hayati arıyorsanız, emekliliğinizde Eskişehir’e yerleşebilirsiniz. Öğrenci ve memur şehri olan Eskişehir belediyecilik anlayışında ülke çapında ilk sırada. Şehir merkezinde 400-500 bin TL ye bir ev bulmanız mümkün. İlçelere bakarsanız rahatlıkla 250-300 bin TL’ye bir ev satın alabilirsiniz. Eskişehir’de müzeler, tiyatrolar, doğal güzellikler, kısacası zamanınızı yoğun geçirebileceğiniz çok farklı aktiviteler mevcut.
Hatay/İskenderun
İskenderun güneyde yer alan liman kentlerinden birisi. 2021 yılı emlak endeksi ve bölge raporunda Hatay şehrinde satın alınan 100 metrekarelik bir konutun ortalama fiyatı 222.196 TL ile 370.300 TL arasında. İl genelinde 2019 yılı TUİK raporuna göre hastane sayısı 25.10 Bu, Türkiye çapında kıyasladığımızda il nüfusuna oranla oldukça iyi bir rakam. Adana’nın yakınında olması da sağlık açısından imkânları arttırıyor.
Yemekleri, mezeleri dillere destandır ama yazları zaman zaman nemli ve yapış yapış bir havası oluyor İskenderun’un. O zamanlarda Samandağ taraflarına yakın olan Hatay’a 16 km uzakta olan Batıayaz yayla havası almak için ideal. Arsuz, deniz kenarında küçük bir belde. Kışları pek yaşayan olmuyor ama yazları Antakya, Antep ve İskenderun’dan gelen yazlıkçılarla dolar. Şimdilerde yazlık almak da epey zorlaştı oralarda ama kiralamayı da düşünebilirsiniz. Hristiyan, Yahudi, Müslüman hepsinin bir arada yüzyıllardır yaşadığı bu topraklar emeklilere de kapılarını açıyor.
Kars
Evet burası kışları soğuk ve karlı. Emeklilikte herkes batıya, deniz kenarlarına kaçmayı hayal eder ama Kars emeklilikte diğer şehirlere nazaran daha ucuz ve kolay bir yasam sunuyor. Eski taş mimarisinin en güzel örneklerini, Azerbaycan mutfağının etkilerini Kars’ta bulabilirsiniz. Soğuk havayı önemsemezseniz Kars’a bir şans verebilirsiniz. Kars merkezde rahatlıkla 200-350 bin arası fiyatlarda ev satın almanız mümkün. İlçe olarak da Kağızman çukurda olduğu için kışları daha ılık geçer ve diğer ilçelere göre daha gelişmiştir. İyi bir devlet hastanesi, tertemiz de suyu vardır.